Internationaal Liefestival Zeist: Wat de stilte wil

Zingen is Anna’s grote geluk. Ze heeft de stem, het talent en de ambitie, maar als zangeres geen toekomst. Want eind negentiende eeuw is een carrière als musicus voor een meisje uit de gegoede stand ondenkbaar. Anna is namelijk een Witsen, een welgestelde, Amsterdamse patriciërsfamilie. In de hoop zich los te kunnen maken uit het verstikkende milieu waarin ze is geboren, blijft ze haar stem oefenen en streven naar onafhankelijkheid. Het is immers ook de tijd waarin de vrouwenbeweging haar stem steeds luider laat horen. Het is de tijd waarin de Tachtigers – waartoe haar broer, kunstenaar Willem Witsen, behoorde – zich verzetten tegen de heersende gedachten over kunst. En de tijd waarin vooraanstaande musici als Julius Röntgen het initiatief nemen voor de bouw van het Concertgebouw. Een ‘tempel’ waar iedereen van muziek zou kunnen genieten. Röntgen werpt zich ook op als Anna’s mentor. Uit die ontwikkelingen put Anna hoop en moed. Toch is het feit dat over haar leven weinig bekend is veelzeggend. Meer dan een enkele anekdote en woorden die mannen naar aanleiding van haar leven schreven, zoals Herman Gorter en Frederik van Eeden, weten we niet. Want uiteindelijk ontsnapt zij niet aan de macht van haar familie.

Dit theatraal vormgegeven recital is gebaseerd op de literaire roman Wat stilte wil van Arthur Japin, waarin hij het levensverhaal van Anna Witsen reconstrueert. Liederen worden afgewisseld met fragmenten uit het boek en persoonlijke, poëtische en filosofische beschouwingen die het leven en lot van Anna Witsen verbinden met het heden. Henk Neven en Hans Eijsackers maken Anna’s situatie en gemoedstoestand indringend invoelbaar aan de hand van gedichten van Willem Kloos en Herman Gorter en van liederen en werken van componisten uit haar tijd of zelfs uit haar vrienden- en kennissenkring, zoals Edvard Grieg, Julius Röntgen, Amanda Maier, Lili Boulanger en Franz Liszt.